«Մարիամը գեղեցիկ է, որովհետեւ Աստուած սիրեց նրան:
Մարիամը սուրբ է, որովհետեւ Աստուած ընտրեց նրան:
Աստուածամայրն անարատ է, որովհետեւ Աստուծոյ կողմից շնորհ գտաւ»:
Սիրելի՛ եղբայրներ եւ քոյրեր ի Քրիստոս,
Իւրաքանչիւր տարի, դեկտեմբերի 9-ին, Հայ Եկեղեցին տօնում է Սուրբ Աստուածածնի Անարատ Յղութեան տօնը: Յաճախ, մեզ հարց է տրւում, թէ որն է այս խորհրդաւոր տօնի իմաստն ու նշանակութիւնը: Համաձայն մեր կրօնի ճշմարիտ վարդապետութեան՝ իւրաքանչիւր մարդ ծնւում է «սկզբնական մեղք»-ով եւ, միայն Նազարէթի Կոյսը, որի անունն էր Մարիամ, զերծ մնաց այս մեղքի չարիքից:
Մարիամը սերում էր թագաւորների եւ քահանաների տոհմից, քանզի Նա, Ով նրանից պէտք է ծնուէր՝ յաւիտենական թագաւոր եւ յաւիտենական քահանայ է:
1854 թուականին՝ Պիոս Թ. Պապը հռչակեց Անարատ Յղութեան վարդապետութեան դոգման: Այսպիսով, եւս մէկ անգամ հաստատելով, թէ Աստուածամայրը, ով հեզութեամբ, խոնարհութեամբ ու պարզութեամբ եկաւ այս աշխարհ՝ ի վերուստ ընտրուած էր, որպէսզի ընդունի մեր Փրկիչ Յիսուս Քրիստոսին եւ բարեխօսը լինի մեղաւորների:
Մարիամը գեղեցիկ է, որովհետեւ Աստուած սիրեց նրան: Մարիամը սուրբ է, որովհետեւ Աստուած ընտրեց նրան: Աստուածամայրն անարատ է, որովհետեւ Աստուծոյ կողմից շնորհ գտաւ: Սուրբ Կոյսը մինչեւ վերջին իր շունչը ապրեց անբի՛ծ, անարա՛տ ու մաքրամաքո՛ւր կեանքով: Մարիամի այս արտաքին ու ներքին վիճակը սահմանուեց «Անարատ Յղութիւն», ինչպէս Եկեղեցու կողմից՝ 1854 թուականին, այնպէս էլ Լուրտի Տիրամօր երեւումով՝ 1858 թուականին: Այսպիսով, Մարիամի յղութիւնը, ծնունդը, կեանքն ու մահը իրենց վրայ չկրեցին «սկզբնական մեղքի» դրոշմը:
Անարատ Յղութեան տօնը նաեւ Հայ Քոյրերի Միաբանութեան հիմնադրման օրն է: Միաբանութիւնը հիմնուել է Կ. Պոլսում՝ 1847 թուականի յունիսի 5-ին: Հիմնադիրը եղել է Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցու Կաթողիկոս-Պատրիարք եւ Տիեզերական Եկեղեցու առաջին հայազգի Կարդինալ Անտոն-Պետրոս Թ. Հասունեանը: Ազգանուէր այս ծրագիրը իրականացուել է Մայր Սրբուհի Հաճի-Անտոնեանի գործակցութեամբ: 1847 թուականին Մայր Սրբուհին՝ չորս նուիրեալ քոյրերի հետ միասին ստանձնեցին առաքելական կեանքի յանձնառութիւնը: Տարբեր երկրներում երկարամեայ բեղուն գործունէութիւնից յետոյ՝ 1988 թուականի դեկտեմբերի 7-ի աւերիչ երկրաշարժը այն ահազանգն էր, որ հայ քոյրերին բերեց Մայր Հայրենիք՝ ամոքելու հայրենակիցների չսպիացող ցաւն ու անդարմանելի վիշտը: Այնուհետեւ, 1992 թուականին, Հայաստանի հիւսիսային շրջաններից մէկում՝ աղքատիկ եւ դժուարին պայմաններում հաստատուեց Անարատ Յղութեան Հայ Քոյրերի հայաստանեան առաջին առաքելավայրը, որին տարիներ յետոյ փոխարինեցին հոգեւոր եւ մշակոյթային կրթական կենդրոնները Հայաստանի տարբեր շրջաններում:
Միաբանութեան անդամների առաքելութիւնն է ոչ միայն վանական եւ առաքելական կեանքի նուիրումը, այլեւ հայ ազգի՝ ի մասնաւորի աղքատ դասակարգի զաւակների կրթութեամբ եւ դաստիարակութեամբ զբաղուելը՝ նրանց մէջ սերմանելով քրիստոնէական, ազգային եւ համամարդկային արժէքներ: Անարատ Յղութեան Հայ Քոյրերն իրենց անխոնջ նուիրումով, հնազանդութեամբ եւ ողջախոհութեամբ մշտապէս նեցուկ են եղել ինչպէս Հայաստանի, այնպէս էլ սփիւռքի համայնքներին՝ ուշադրութեան կենդրոնում պահելով յատկապէս կարիքաւոր ու որբ մանուկներին, տարեցներին եւ հիւանդներին:
Այսօր էլ՝ Անարատ Յղութեան Հայ Քոյրերի Միաբանութեան անդամները անշեղօրէն հետեւում են իրենց ստանձնած ուխտին եւ իրենց վստահուած առաքելութեանը:
Կրելով Աստուածամօր ամենագեղեցիկ տիտղոսը՝ Անարատ Յղութեան Հայ Քոյրերը իրենց ծառայութեան եւ առաքելութեան գերագոյն նպատակը եւ մղիչ ոյժն են համարում Սէրը՝ հանդէպ Աստուծոյ, Հայ Եկեղեցու եւ հայ ժողովուրդի:
Անարատ Յղութեան տօնի եւ Հայ Քոյրերի Միաբանութեան հիմնադրման 175-ամեակի առթիւ՝ ի սրտէ խնդակցում եւ մեր ջերմագին բարեմաղթանքներն ենք յղում մեր Քոյրերին՝ այն վստահութեամբ, որ Սուրբ Կոյսը զօրաւիգ կլինի ձեզ՝ վայրիվերումներով լի այս ուղին անցնելու հաստատուն քայլերով եւ ապրելու ինքնանուիրումի ու առաքելական կեանքի երկար եւ բեղուն տարիներ: Թո՛ղ որ Աստուածամօր բարեխօսութիւնը հովանի լինի ձեզ եւ աստուածային առատ շնորհների շնորհիւ հաստատուն մնա՛ք ձեր կոչման մէջ, էլ աւելի զօրանա՛ք հաւատով եւ կարողանաք շարունակել ձեր ծառայութիւնը ի սէր Աստուծոյ եւ համայն մարդկութեան:
Գառնիկ Ճգնաւոր