Իւրաքանչիւր տարի՝ դեկտեմբերի 9-ին, Հայ Եկեղեցին նշում է Սուրբ Աստուածածնի Անարատ Յղութեան տօնը, որը միեւնոյն ժամանակ՝ Անարատ  Յղութեան Հայ Քոյրերի Միաբանութեան հիմնադրման օրն է: Միաբանութիւնը հիմնուել է Կոստանդնուպօլսում՝ 1847 թուականի յունիսի 5-ին: Հիմնադիրն է Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցու Կաթողիկոս-Պատրիարք եւ Տիեզերական Եկեղեցու առաջին հայազգի Ծիրանաւոր Անտոն-Պետրոս Թ. Հասունեանը:

Այս տարի, Անարատ Յղութեան Հայ Քոյրերի Միաբանութիւնը նշում է իր հիմնադրման 175-րդ ամեակը, որի առթիւ Տիրամայր Հայաստանի Կուսաստանի մատուռում մատուցուեց Սուրբ եւ Անմահ Պատարագ ձեռամբ՝ Գերյ. Հայր Գառնիկ Ծ. Վրդ. Յովսէփեանի, առընթերակայութեամբ՝ Գերպ. Հայր Եղիա Վրդ. Դերձակեանի եւ Արժ. Տէր Ռուբէն Քհն. Միսսիսեանի, սարկաւագութեան բաժինը կատարեց՝ Արժ. Տէր Միքայէլ Քհն. Տօմպուրեանը:

Սուրբ գրային ընթերցումից յետոյ, Գերյ. Վարդապետը խօսեց տօնի մեծ խորհուրդի մասին, ապա, իր մաղթանքները յղեց քոյրերին.

«Սիրելի՛ եղբայրներ եւ քոյրեր ի Քրիստոս,

Յաճախ, մեզ հարց է տրւում, թէ որն է այս խորհրդաւոր տօնի իմաստն ու նշանակութիւնը: Համաձայն մեր կրօնի ճշմարիտ վարդապետութեան՝ իւրաքանչիւր մարդ ծնւում է «սկզբնական մեղք»-ով եւ, միայն Նազարէթի Կոյսը, որի անունն էր Մարիամ, զերծ մնաց այս մեղքի չարիքից…:

Մարիամը գեղեցիկ է, որովհետեւ Աստուած սիրեց նրան: Մարիամը սուրբ է, որովհետեւ Աստուած ընտրեց նրան: Աստուածամայրն անարատ է, որովհետեւ Աստուծոյ կողմից շնորհ գտաւ: Սուրբ Կոյսը մինչեւ վերջին իր շունչը ապրեց անբի՛ծ, անարա՛տ ու մաքրամաքո՛ւր կեանքով: Մարիամի այս արտաքին ու ներքին վիճակը սահմանուեց «Անարատ Յղութիւն», ինչպէս Եկեղեցու կողմից՝ 1854 թուականին, այնպէս էլ Լուրտի Տիրամօր երեւումով՝ 1858 թուականին: Այսպիսով, Մարիամի յղութիւնը, ծնունդը, կեանքն ու մահը իրենց վրայ չկրեցին «սկզբնական մեղքի» դրոշմը…:

Անարատ Յղութեան տօնի եւ Հայ Քոյրերի Միաբանութեան հիմնադրման 175-ամեակի առթիւ՝ ի սրտէ խնդակցում եւ մեր ջերմագին բարեմաղթանքներն ենք յղում մեր Քոյրերին՝ այն վստահութեամբ, որ Սուրբ Կոյսը զօրաւիգ կլինի ձեզ՝ վայրիվերումներով լի այս ուղին անցնելու հաստատուն քայլերով եւ ապրելու ինքնանուիրումի ու առաքելական կեանքի երկար եւ բեղուն տարիներ: Թո՛ղ որ Աստուածամօր բարեխօսութիւնը հովանի լինի ձեզ եւ աստուածային առատ շնորհների շնորհիւ հաստատուն մնա՛ք ձեր կոչման մէջ, էլ աւելի զօրանա՛ք հաւատով եւ կարողանաք շարունակել ձեր ծառայութիւնը ի սէր Աստուծոյ եւ համայն մարդկութեան…»:

Ամէն տարի այս օրը Միաբանութեան քոյրերը վերստին նորոգում են իրենց ուխտը՝ ժամանակաւոր կամ մշտնջենական:

Սուրբ Պատարագի աւարտին խօսք առաւ Տիրամայր Հայաստանի Կուսաստանի Գիւմրու ընդհանուր պատասխանատու Առաքինազարդ քոյր Նարինէ Սիմոնեանը՝ հակիրճ անդրադարձ կատարելով Միաբանութեան հիմնադրման պատմութեանը, անցած դժուարին ճանապարհին, ձեռքբերումներին եւ յաջողութիւններին, ինչպէս նաեւ բոլոր այն անձանց, ովքեր իրենց նշանակալի դերակատարութիւնն են ունեցել Միաբանութեան ստեղծման եւ շարունակական գործունէութեան մէջ:

Քոյր Նարինէն ընդգծեց, որ թէեւ հպանցիկ անդրադարձ կատարեց Միաբանութեան այս տարիների գործունէութեանը եւ սահուն կերպով թուարկեց որոշ դէպքեր, այնուամենայնիւ, չպէտք է մոռանալ, որ այդ տարիները լի են եղել տառապանքով, դժուարութիւններով, փորձութիւններով, զրկանքներով եւ, անշուշտ, համառ պայքարով եւ նպատակին հասնելու ահռելի կամքով, որի շնորհիւ՝ 1992 թուականից մինչ օրս Անարատ Յղութեան Հայ Քոյրերը իրենց գործունէութիւնն են ծաւալում Մայր Հայրենիքում:

Ստորեւ մէջբերում ենք յատուած Առաքինազարդ քոյր Նարինէի խօսքից.

«Խորհրդային կարգերն արգելել էին հոգեւորականներին մուտք գործել Հայաստան, եւ միայն մեր ժողովրդի գլխին եկած ահռելի երկրաշարժից չորս տարի անց՝ քոյրերը կարողացան աշխատանք ծաւալել իրենց մայր Հայրենիքում՝ Արեւիկում, Փանիկում, Լանջիկում, Ջաւախքում, Տաշիրում: Դպրոցներում՝ ծանր պայմանների մէջ, իրաւունք ստացան դասաւանդել կրօն, սովորեցնել ժանյակագործութիւն, կարուձեւ։

Եւ, Աստծոյ օգնութեամբ, 30 տարի մեր քոյրերը ուժերի գերլարումով, ուխտին հաւատարիմ մնալով ձգտում են հնարաւորն անել՝ բաց թողած տարիների պակասը լրացնելու համար:

Ձեր աչքի առաջ են՝

1. Գիւմրու Տիրամայր Հայաստանի Պօղոսեան Կրթահամալիրը,
2. Տիրամայր Հայաստանի Երգչախումբը,
3. Նատին Բասմաճեան Ցերեկային խնամքի կենդրոնը,
4. Տիրամայր Արհեստի դպրոցը,
5. Անի Պէզիքեան Երիտասարդական կենդրոնը Երեւանում,
6. Տիրամայր Հայաստանի Ճամբարը Ծաղկաձորում,
7. Տաշիրի Գթութեան եւ Դաստիարակութեան կենդրոնը,
8. Գիւմրու Տիրամայր Երիտասարդական կենդրոնը, որը շուտով կեանքի կը կոչուի։

Հպարտութեամբ պէտք է նշել, որ Միաբանութիւնը գործում է նաեւ Սփիւռքի բոլոր մեծ համայնքներում, ունի դպրոցներ, մանկամսուրներ, վարժարաններ։

Սիրելի՛ ներկաներ, վերը նշուած շարքն  աւելանալու է, քանզի մեր անհանգիստ, աշխատասէր, նպատակասլաց Մեծաւոր Մօր՝  Մայր Արուսեակի ծրագրերն անսպառ են, քանի որ նրա սէրն ու նուիրումը սահմաններ չունի։  Իզուր չէ, որ նրան համարում են Հայաստանի Մայր Թերեզայ։

Միաբանութեան բոլոր քոյրերը, իրենց ուխտին հաւատարիմ եւ ուղեցոյց ունենալով Քրիստոսի Խօսքը, անմնացորդ աշխատում են եւ դա արւում է ո՛չ թէ գնահատանքի համար, այլ որովհետեւ նուիրումն ուղղուած է Աստծուն, եւ հէնց այդ է պատճառը, որ սէրը, ներելը, օգնելն անչափելի են։

Գլորւում են տարիները, փոխւում են մարդիկ, մարդկային արժէքները, սակայն, Միաբանութեան անդամները մնում են իրենց ուխտին հաւատարիմ։  Այս ամէնն այնքան տեսանելի է, որ բարերարները սիրով եւ սրտանց ցուցաբերում են նիւթական աջակցութիւն, որի համար մենք անչափ շնորհակալ ենք նրանցից։

Սրտանց շնորհաւորում եմ Միաբանութեանս բոլոր քոյրերին․ մանաւանդ այստեղ ներկաներին, մեր բոլորի շնորհակալութիւնն ու անկեղծ շնորհաւորանքն եմ յղում Մեծաւոր Մօր՝ Մայր Արուսեակին, որն իր ուխտադրութեան 60-ամեակն է նշում։  Խնդրենք Աստծուց, որ իր 60 տարուայ անձնուրաց աշխատանքը պտղաբեր լինի Հայաստանի եւ հայ ազգի զաւակների համար։

Թող Աստուած օրհնի մեր Հայկազն Միաբանութիւնը եւ պարգեւի նորանոր հետեւորդներ»:

Այս գեղեցիկ տօնի առթիւ՝ Տիրամայր Արհեստի դպրոցում կազմակերպուել էր նաեւ միջոցառում, որին յաջորդեց ճաշ:

Դիւան Հայաստանի Հայ Կաթողիկէ Առաջնորդութեան