Շաբաթ, 13 սեպտեմբեր, 2020 թուական. Նաւակատիք Սրբոյ Խաչի (Խաչվերաց):

Շիրակի մարզի Ազատան գիւղի Սուրբ Աստուածածին եկեղեցւոյ մէջ Սուրբ եւ Անմահ Պատարագ մատուցուեց ձեռամբ Գերյ. Հ. Գառնիկ Ծ. Վրդ. Յովսէփեանի, առընթերակայութեամբ՝ Արժ. Տ. Նարեկ Քհն. Թադեւոսեանի եւ Արժ. Տ. Միքայէլ քհն. Դoմպուրեանի: Պատարագին ներկայ գտնուեց նաեւ Արփենի եւ Հովտուն համայնքների հոգեւոր հովիւ Գերպ. Հ. Եղիա վրդ. Դերձակեանը՝ իր երիտասարդաց միութեան անդամների հետ:

Սուրբ Պատարագից առաջ, եկեղեցւոյ բակում, տեղի ունեցաւ մատաղի օրհնութեան կարգ, ապա՝ Խորհուրդ խորինով մեկնարկեց ձայնաւոր սուրբ պատարագը: Սուրբ գրային ընթերցումներից յետոյ Գերյարգելի հայր սուրբը ներկայացրեց քարոզը՝ անդրադառնալով օրուայ խորհուրդին.

«Խաչվերացը Հայ Եկեղեցւոյ հինգ տաղաւար տօներից վերջինն է: Այն Խաչին նուիրուած տօներից ամենակարեւորն է, քանի որ խորհրդանշում է գերութիւնից խաչի վերադարձը:

614 թուականին Պարսկաստանի Խոսրով Բ թագաւորը յարձակւում է Երուսաղէմի վրայ եւ, որպէս անարգանք քրիստոնեաներին՝ գերեվարում Քրիստոսի խաչափայտը: Խաչափայտը գերութեան մէջ է մնում 14 տարի։

628 թուականին Բիւզանդիայի Հերակլ կայսէր առաջնորդութեամբ քրիստոնեաների հսկայ բանակը արշաւում է պարսիկների վրայ եւ ազատագրում Ս. Խաչը՝ վերադարձնելով այն Երուսաղէմ:

Պօղոս Առաքեալը Գաղատացիներին ուղղուած իր թուղթի մէջ ասում է, որ Խաչը հրէաների համար գայթակղութիւն է, եւ հեթանոսների համար՝ հիմարութիւն, իսկ Խաչին երկրպագողների համար՝ պարծանք. «Սա­կայն քա՛ւ լի­ցի, որ ես պար­ծե­նամ այլ բա­նով, քան միայն մեր Տէր Յի­սուս Քրիս­տո­սի խա­չով, որով աշ­խար­հը խաչուած է ինձ հա­մար, ես էլ՝ աշխար­հի հա­մար…» (Գաղ. 6:14):

Ըստ Սուրբ Գրիգոր Տաթեւացու, Խաչի ամէն մի կողմն ունի իր իմաստը. վերեւի մասը խորհրդանշում է սէր, ներքեւինը՝ խոնարհութիւն, աջը՝ հնազանդութիւն, ձախը՝ համբերութիւն: Այսինքն՝ խոնարհութեան մէջ սիրե՛նք միմեանց եւ հնազանդուե՛նք մեր Խաչեցեալ Տիրոջը՝ Յիսուսին: Խաչը Տիրոջ աստուածայի սիրոյ ապացոյցն է հանդէպ համայն մարդկութեան:

Սիրելինե՛ր, բոլորովին էլ դիւրին չէ կրել սեփական խաչը եւ ապրել մեզ բաժին հասած տառապանքներն ու դժուարութիւնները: Խաչափայտը ուսած, չվախենա՛նք երբեք մեր առօրեայ հոգսերից, թող որ մեզանից իւրաքանչիւրը՝ գիտակից իր կոչմանը, ընթանայ Քրիստոսի հետքերով՝ փորձելով կրել իր Խաչը, որն անտարակոյս սիրոյ եւ զոհաբերութեան խորհուրդն ունի:

Իբրեւ խաչապաշտ հայ ժողովուրդ, եկէ՛ք մաքրենք մեր սրտերն ու հոգիները ամէն տեսակ չար մտքերից, ախտերից ու մեղքերից եւ, հետեւելով Խաչի յաւիտենական լոյսին, աստուածային խորը զգացումով, միասիրտ եւ միաբան աղօթքով հայցենք Ս. Խաչի պահպանութիւնը եւ պաշտպանութիւնը ասելով. «Խաչ Քո եղիցի մեզ ապաւէն, Տէր Յիսուս»»:

Սուրբ Պատարագի աւարտին Ազատանի հոգեւոր հովիւ Արժ. Տէր Միքայէլ Քհնյ. Դօմպուրեանի եւ տեղի երիտասարդաց միութեան նախաձեռնութեամբ անակնկալ հիւրասիրութիւն մատուցուեց՝ ի պատիւ Գերյ. Հայր Գառնիկ Ծ. Վրդ. Յովսէփեանի եւ Արժ. Տէր Նարեկ Քհնյ. Թադեւոսեանի քահանայական ձեռնադրութեան:

Գերյարգելի Հայր Գառնիկը իր խորին երախտագիտութիւնը յայտնեց Արժ. Տէր Միքայէլ Քհնյ. Դօմպուրեանին՝ Խաչվերացի տօնը Ազատանի Սուրբ Աստուածածին Եկեղեցւոյ մէջ, տեղի հաւատաւոր ժողովուրդի հետ միասին տօնելու հնարաւորութիւնը ընձեռելու համար:

Գերյ. Հայր Գառնիկ Ծ. Վրդ. Յովսէփեան

Փանիկի Սուրբ Աստուածածին Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ Ժողովրդապետ,

Հայաստանի Հայ Կաթողիկէ Երիտասարդաց միութեան նախագահ

14.09.2020